KONTRASTOWE ZABAWKI DLA NIEMOWLĄT – MODA?

Na forach dla młodych rodziców coraz częściej poleca się kontrastowe zabawki dla niemowląt. Na ostatnim spotkaniu z młodymi mamami często padały pytania o co w ogóle z tym chodzi? To jakaś świetna metoda czy kolejna moda biznesu niemowlęcego?

Obecnie tak duży jest szum informacyjny, że właściwie trudno jest poszukiwać informacji – bo też powstaje pytanie., które informacje są prawdziwe. Jeśli coś jest modne to ten szum informacyjny jest jeszcze większy.

A więc jak to jest z tymi kontrastami? Czy to kolejna moda czy może faktycznie coś w tym jest?

W tym artykule odpowiem na to pytanie. Wyjaśnię też jak to się dzieje, że stymulacja wzroku dziecka wpływa na jego rozwój. Podam również wskazówki w jaki sposób osoba dorosła może aktywnie wpływać na lepszy rozwój maluszka.

Wzrok po urodzeniu.

Zacznijmy od początku.

Dlaczego zabawki kontrastowe dla niemowląt mogą być przydatne?

Czy wiedzieliście o tym, że wzrok dziecka kształtuje się najpóźniej ze wszystkich zmysłów? To właśnie sprawia, że nowo narodzony maluszek widzi bardzo niewiele. Siatkówka jest jeszcze niedojrzała i dlatego noworodek widzi jedynie duże kontrasty pomiędzy jasnym i ciemnym, czarnym i białym. Kolejno zaczyna widzieć również czerwony kolor, a barwy pastelowe są dla niego prawie niewidoczne. Niemowlę widzi na odległość około 20-30 cm czyli tyle, żeby zobaczyć twarz karmiącej go osoby.

Najlepiej wyobrazić sobie świat, w którym widoczne są tylko duże kontrasty, a reszta zlewa się w szarości. Każdy przedmiot, który ma piękne pastelowe barwy dla naszego noworodka jest niewiele znaczącą plamą. Taki świat nie wydaje się przyjazny, bo jest bardzo słabo widoczny.

Dla maluszków ważne i interesujące są te przedmioty, które mają wyraźną różnicę kontrastów. Wtedy mogą je dostrzegać i badać wzrokiem.

Czy kontrastowe zabawki dla niemowląt rozwijają też mózg dziecka?

Odpowiedź jest oczywista. Mózg małego dziecka nie jest jeszcze dobrze zorganizowany, młode neurony mają słabe połączenia między sobą, a osłonka mielinowa neuronów pozwalająca na szybkie przetwarzanie informacji jest jeszcze na etapie tworzenia się.

Inteligencja, Rozwój Emocji.

Rozwój człowieka oraz rozwój inteligencji i emocji polega na zwiększaniu i umacnianiu połączeń neuronalnych. Więcej o Inteligencji Emocjonalnej pisałam w artykule: Czy inteligencja emocjonalna u dzieci jest ważna.

Tworzą się wtedy gęste sieci pozwalających na szybkie przesyłanie danych. Każde pozytywne doświadczenie pozwala na coraz lepszą organizację neuronów, a tym samym sprawniejsze funkcjonowanie mózgu. (Negatywne doświadczenia też niestety budują swoje połączenia – czasami nawet bardziej trwałe – ale o tym musiałby być osobny wpis.)

Wzrokiem odbieramy świat dookoła nas i wzrokiem poznajemy to, co nas otacza. Już sama tylko obserwacja świata wpływa na rozwój i kształtowanie się mózgu.

Wzrok a koncentracja uwagi.

Jeśli  świat jest dobrze widoczny i zrozumiały, to łatwiej dziecku skupić na nim uwagę. Z banalnego powodu – przedmioty kontrastowe znacznie wyróżniają się na tle naszych mieszkań 🙂 Dla mózgu dziecka jest to duży sygnał do zwracania uwagi na takie wyraźne przedmioty. Wyraźne, kontrastowe zabawki motywują dziecko do dłuższego wpatrywania się w nie.

Stymulując oczy małego dziecka, wzmacniamy to jak dziecko widzi – czyli poprawiamy wzrok, ale też bardzo mocno wpływamy na wzmacnianie koncentracji uwagi.

Co na to badania?

Główna pielęgniarka Deborach Brateman podczas swojej pracy z noworodkami udowodniła, że stymulacja kontrastowymi kolorami, codziennie przez parę minut, pozwalała dziecku zwiększyć czas obserwacji otoczenia z 4-5 minut do 45 minut po karmieniu.

Co to oznacza?

Innymi słowy maluszek, który regularnie ogląda kontrasty, potrafi koncentrować się aż do 45 minut po karmieniu. Potrafi zająć się poznawaniem świata, przerzuca swoją uwagę na różne przedmioty, ma motywację wewnętrzną do doświadczania i poznawania świata.  Jest przez to spokojniejsze i  potrafi nie wzywać po kilku minutach mamy swoim zrozpaczonym płaczem.  Nie wymaga ciągłego zabawiania i wyszukiwania nowych pomysłów na uspokojenie.

Jaka stymulacja wzroku jest najlepsza?

Nie wszystkie zabawki kontrastowe dla niemowląt są równie dobre.

Jaki konkretnie wybrać kolor?

Kontrasty mogą być różne, ale noworodki wiedzą, które są najlepsze dla nich.

Badania naukowe udowodniły, że dziecko najlepiej rozpoznaje kontrasty biel i czerń. Dzieci wolą te kolory i na nich dłużej zatrzymują wzrok (R. Fantz, 1960; T.G.R. Bowe,1977; P.H. Salapaleck, W. Kessen, 1966). W 2006 roku dr Craig dowiódł, że kolejną barwą preferowaną przez niemowlęta jest czerwień.

Kształt też jest ważny.

Dzieci zatrzymują wzrok nie na samych kolorach a pomiędzy nimi. Nie skupią się na czerni czy bieli, ale podążają wzrokiem na obrzeżach. Dlatego najlepszym wzorem jest koło (Chaze, 1984), które pozwala swobodnie prowadzić wzrok po obrzeżach, bez potrzeby skoków. To powoduje, ze oko mniej się męczy a dziecko chętniej ogląda takie koliste wzory.

Zabawy z okiem czyli jak stymulować wzrok?

Wiemy już, że kontrastowe zabawki dla niemowląt to nie żadna moda, a bardzo dobry trend i coraz większa wiedza rodziców i producentów zabawek. Wiemy też jakie kształty powinny pojawiać się na zabawkach, by dłużej skupiały wzrok dziecka.

Teraz warto się zastanowić jak stymulować wzrok dziecka, żeby go nie przestymulować. Zawsze warto kierować się zasadą złotego środka. Nie musicie od razu malować ścian w ciało czarno czerwone kropki – chociaż jest to ciekawy pomysł.

Najlepiej stworzyć takie otoczenie, które będzie miało elementy barw kontrastowych.  Należy pamiętać, że na początku zabawki kontrastowe dla niemowląt powinny być w zasięgu wzroku noworodka czyli około 20 cm od jego twarzy. Zabawki pastelowe są bardzo ładne ale na początku kompletnie nieprzydatne dla maluszka, więc mogą na razie zamieszkać na dalszej półce w pokoju. Będą zachwycały, ale później.

Kontrastowe zabawki dla niemowląt –  w co warto zainwestować?

Może to być kontrastowa pościel dla dziecka, kocyk kontrastowy.

Poduszka do karmienia, rogal do wspierania przy leżeniu, maty do zabawy.

Osłonki w łóżeczku, ubrania rodziców, zabawki kontrastowe (woreczki sensoryczne, kostki, piłeczki, przytulanki, miękkie książeczki, grzechotki).

Woreczki sensoryczne Lundi

Rodzice mogą zawiesić  dziecku nad łóżeczkiem lub wózkiem karuzelę z kontrastowymi wzorami, położyć obok śpiącego dziecka kontrastowe karty lub miękkie książeczki kontrastowe. Maluszek po przebudzeniu będzie mógł zerkać na stymulujące wzory, jednocześnie ćwicząc wzrok, koncentrację i cierpliwość.

Kontrastowe zabawki dla niemowląt – co można zrobić samemu?

Dla wszystkich osób, które lubią robótki ręczne czy tak zwane DIY – polecam samodzielne drukowanie kart kontrastowych, które mogą wisieć na karuzeli lub przyszywanie wzorów na tkaninie. 

Tutaj znajdziesz więcej pomysłów lub inspiracji do tworzenia zabawek i ozdób kontrastowych. 

Podsumujmy…

1. Kontrastowe zabawki dla niemowląt to nie tylko ciekawy gadżet czy tymczasowa moda. Kontrasty naprawdę działają, a świat nauki to potwierdza.
2. Kontrastowe kolory pobudzają zainteresowanie dziecka, wydłuża się jego czas koncentracji i wpatrywania w daną zabawkę. Dzięki temu dzieciaki znacznie dłużej się koncentrują, ich wzrok staje się coraz lepszy, są spokojne i kształtują sobie motywację wewnętrzną. To wszystko wpływa na pojawienie się nowych połączeń w mózgu.
3. Zabawki kontrastowe dla niemowląt powinny występować głównie w trzech barwach: bieli, czerni i czerwieni.
4. Kształt wzorów też jest ważne – dzieci lubią okrągłe, kontrastowe wzory, ponieważ mogą wodzić oczami po obrzeżach stale się koncentrując. Nie przerywają sobie zabawy:)
5. Stwórz dziecku rozsądną przestrzeń. Kontrastowe zabawki dla niemowląt to część środowiska – nie całość.

Sylwia Stefańczyk

Nazywam się Sylwia Stefańczyk, jestem psychologiem oraz pedagogiem specjalnym. Od 8 lat pracuję z dziećmi i dorosłymi jako terapeuta, pedagog, trener. Prowadzę bloga Enklawa Rozwoju, którego celem jest pomoc drugiemu człowiekowi.

W 2014 r. stworzyłam firmę rodzinną LUNDI – Zabawki Edukacyjne. Projektujemy i tworzymy zabawki edukacyjne i materiały terapeutyczne dla dzieci.

Na tym blogu znajdziesz porady, inspiracje, nowe pomysły i sporą dawkę wartościowej wiedzy. Chcę, żeby ten blog był miejscem, gdzie warto zajrzeć, porozmawiać, dowiedzieć się o sposobach skutecznego wychowywania dzieci i radzenia sobie z różnymi trudnościami. Chcę dzielić się swoją wiedzą, bo wiem, że dzięki temu możemy budować szczęśliwe, spokojne i spełnione rodziny.

Więcej o mnie przeczytasz na mojej stronie internetowej: www.sylwiastefanczyk.pl.